ارزیابی کودهای شیمیایی، آلی و زیستی نیتروژن بر خصوصیات زراعی اکوتیپ‌های مختلف بزرک

نظر به تأثیر مهم عنصر نیتروژن بر خصوصیات زراعی دانۀ روغنی بزرک، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایۀ بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه شهرکرد در سال ١٣٩١ انجام گرفت. پنج تیمار مختلف کودی شامل اوره، آزومین، نیتروکسین، سوپرنیتروپلاس و شاهد (بدون نیتروژن) به‌عنوان فاکتور اول، و سه اکوتیپ مختلف بزرک ایرانی، فرانسوی و کانادایی به‌عنوان فاکتور دوم در این آزمایش بررسی شد. نتایج نشان داد که اکوتیپ‌ها و تیمارهای مختلف کودی اثر معناداری بر ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد شاخۀ فرعی، تعداد کپسول‌، وزن خشک اندام هوایی در بوته و عملکرد دانه در متر مربع داشتند. بیشترین تعداد برگ، تعداد شاخۀ فرعی، تعداد کپسول در بوته و وزن اندام خشک اندام هوایی در بوته در اکوتیپ فرانسوی دیده شد، ولی در بقیۀ صفات، اکوتیپ ایرانی برتری داشت. صفات اندازه‌گیری‌شده در تیمار کود اوره عملکرد بیشتری را نسبت به بقیه نشان داد. واکنش گیاه بزرک به کود زیستی و آلی نیتروژن اگرچه نسبت به کود شیمیایی کمتر بود، نسبت به تیمار شاهد بدون کود به‌طور معنا‌داری برتری داشت. ازاین‌رو با توجه به خطرهای کمتر آلودگی زیست‌محیطی کودهای زیستی و آلی نسبت به شیمیایی، کاربرد این کودها برای کشت این گیاه توصیه می‌شود.